Powstanie listopadowe, wojna polsko-rosyjska 1830-1831 – polskie powstanie narodowe przeciwko Imperium Rosyjskiemu, które wybuchło w nocy z 29 na 30 listopada 1830 roku, a zakończyło się 21 października 1831 roku. Zasięgiem swoim objęło Królestwo Polskie i część ziem zabranych (Litwę, Żmudź i Wołyń).
Wschodnie tereny I Rzeczypospolitej, w wyniku rozbiorów wcielone do Imperium Rosyjskiego, określane jako ziemie zabrane, brały udział w kolejnych polskich narodowych powstaniach przeciwko państwu carów. Tak było i w czasie Powstania Listopadowego w latach 1830–1831. Szczególne znaczenie dla jego przebiegu miały działania na Litwie, będącej główną arterią komunikacyjną między Petersburgiem i Królestwem Polskim.
Emilia Plater na czele kosynierów w 1831, obraz Jana Rosena
Żródło:
- https://pl.wikipedia.org/wiki/Powstanie_listopadowe
- https://ipn.gov.pl/pl/aktualnosci/43487,Jelismy-sie-oreza-w-duchu-jednosci-z-Krolestwem-Polskim-Powstanie-Listopadowe-na.html
- https://pl.wikipedia.org/wiki/Powstanie_listopadowe_na_ziemiach_zabranych
- https://www.wbc.poznan.pl/dlibra/publication/221436/edition/190723/content
